6. Informacje dotyczące segmentów działalności oraz informacje o obszarach geograficznych

Informacje dotyczące segmentów działalności

Grupa Kapitałowa PKO Banku Polskiego SA prowadzi działalność biznesową w ramach segmentów, oferujących określone produkty i usługi adresowane do konkretnych grup klientów. Sposób podziału segmentów biznesowych zapewnia spójność z modelem zarządzania sprzedażą i oferowania klientom kompleksowej oferty produktowej obejmującej zarówno tradycyjne produkty bankowe, jak również bardziej złożone produkty o charakterze inwestycyjnym oraz usługi świadczone przez spółki Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA. Przedstawiona poniżej nota segmentacyjna jest ujmowana w wewnętrznym systemie sprawozdawczym, tj. informacjach przekazywanych Zarządowi PKO Banku Polskiego SA, służących do oceny osiąganych wyników oraz alokacji zasobów. Prezentowane poniżej zestawienie wyników segmentów odzwierciedla wewnętrzną strukturę organizacyjną Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA.

W 2014 roku dokonano zmian w zakresie funkcjonowania dotychczasowych segmentów: korporacyjnego i inwestycyjnego, łącząc je w jeden segment korporacyjny i inwestycyjny. Zmiany te miały na celu dalszą poprawę jakości obsługi klientów korporacyjnych oraz instytucji finansowych, w tym poszerzanie wachlarza oferowanych usług i produktów, a tym samym zapewnienie kompleksowej obsługi. Obecnie Grupa Kapitałowa PKO Banku Polskiego SA obejmuje trzy podstawowe segmenty: detaliczny, korporacyjny i inwestycyjny oraz centrum transferowe:

  1. Segment detaliczny oferuje pełen zakres obsługi osób prywatnych w ramach bankowości detalicznej i prywatnej oraz bankowości hipotecznej. Ponadto obejmuje transakcje dokonywane z osobami prawnymi, tj. małymi i średnimi przedsiębiorstwami. Do produktów i usług oferowanych klientom tego segmentu należą m.in.: rachunki bieżące, rachunki oszczędnościowe, lokaty terminowe, usługi private banking, produkty inwestycyjno-ubezpieczeniowe, karty kredytowe i debetowe, usługi bankowości elektronicznej, kredyty konsumpcyjne i hipoteczne, a także kredyty gospodarcze dla małych i średnich przedsiębiorstw, deweloperów, spółdzielni i zarządców nieruchomości.
  2. Segment korporacyjny i inwestycyjny obejmuje transakcje dokonywane z dużymi klientami korporacyjnymi i instytucjami finansowymi. Segment ten obejmuje m.in. następujące produkty i usługi: prowadzenie rachunków bieżących i lokat terminowych, przechowywanie papierów wartościowych, produkty walutowe i pochodne, kredyty gospodarcze oraz leasing i faktoring. W ramach tego segmentu PKO Bank Polski SA zawiera również samodzielnie lub w konsorcjum z innymi bankami umowy finansowania dużych projektów w formie kredytów oraz emisji nieskarbowych papierów wartościowych. Ponadto segment obejmuje działalność własną, tj. działalność inwestycyjną, działalność maklerską, transakcje międzybankowe, instrumentami pochodnymi i dłużnymi papierami wartościowymi. Wyniki segmentu korporacyjnego i inwestycyjnego obejmują wyniki z tytułu działalności spółek zależnych PKO Banku Polskiego SA.
  3. Centrum transferowe obejmuje wynik z tytułu wewnętrznych rozliczeń cen transferowych funduszy, wynik długoterminowych źródeł finansowania oraz wynik pozycji zaklasyfikowanych do rachunkowości zabezpieczeń. Wewnętrzny transfer funduszy oparty jest o stawki transferowe bazujące na stopach rynkowych. Transakcje pomiędzy segmentami operacyjnymi odbywają się na normalnych, komercyjnych warunkach. Długoterminowe finansowanie zewnętrzne obejmuje emisje papierów wartościowych, zobowiązania podporządkowane oraz kredyty otrzymane od instytucji finansowych.

Grupa Kapitałowa PKO Banku Polskiego SA zazwyczaj rozlicza transakcje między segmentami w taki sposób, jakby dotyczyły one podmiotów niepowiązanych – przy zastosowaniu wewnętrznych stawek rozliczeniowych. Transakcje pomiędzy segmentami odbywają się na normalnych, komercyjnych warunkach.

Zasady rachunkowości stosowane w raporcie segmentacyjnym są zgodne z zasadami rachunkowości opisanymi w nocie 2 niniejszego sprawozdania.

Prezentowane aktywa i zobowiązania segmentu są aktywami i zobowiązaniami operacyjnymi wykorzystywanymi przez segment w działalności operacyjnej. Wartości aktywów i zobowiązań oraz przychodów i kosztów dla poszczególnych segmentów oparte są o wewnętrzne informacje zarządcze. Poszczególnym segmentom przypisano aktywa i zobowiązania oraz związane z tymi aktywami i zobowiązaniami przychody i koszty.

Obciążenie z tytułu podatku dochodowego w zakresie prezentacji wyniku oraz aktywo z tytułu odroczonego podatku dochodowego, należności z tytułu bieżącego podatku dochodowego, zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego oraz rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego w zakresie prezentacji sprawozdania z sytuacji finansowej zostały ujęte na poziomie Grupy.     

W poniższych tabelach przedstawione zostały dane dotyczące przychodów i wyników poszczególnych segmentów operacyjnych Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA za okres 12 miesięcy zakończony dnia 31 grudnia 2015 roku oraz 31 grudnia 2014 roku, a także aktywów i zobowiązań na dzień 31 grudnia 2015 roku oraz na dzień 31 grudnia 2014 roku.

Za rok zakończony dnia 31 grudnia 2015 roku Działalność kontynuowana
  Segment detaliczny Segment korporacyjny i inwestycyjny Centrum transferowe Działalność ogółem Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA
Wynik z tytułu odsetek 6 171 873 1 167 382 (310 660) 7 028 595
Wynik z tytułu prowizji i opłat 2 141 862 708 784 (18) 2 850 628
Wynik pozostały 252 840 531 293 1 467 785 600
Wynik na operacjach finansowych 5 738 131 756 (9 170) 128 324
Wynik z pozycji wymiany 182 911 175 546 10 637 369 094
Przychody z tytułu dywidend - 10 658 - 10 658
Pozostałe przychody i koszty operacyjne netto 38 073 239 451 - 277 524
Przychody/koszty na rzecz klientów wewnętrznych 26 118 (26 118) - -
Wynik z tytułu odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości i rezerw (1 095 665) (380 253) - (1 475 918)
Ogólne koszty administracyjne, w tym: (4 898 244) (1 138 026) - (6 036 270)
amortyzacja (692 287) (126 301) - (818 588)
Udział w zyskach (stratach) jednostek stowarzyszonychi wspólnych przedsięwzięciach - - - 38 115
Wynik segmentu brutto 2 572 666 889 180 (309 211) 3 190 750
Podatek dochodowy (obciążenie podatkowe) - - - (589 497)
Zyski i straty udziałowców niesprawujących kontroli - - - (8 311)
Zysk netto przypadający na akcjonariuszy jednostki dominującej  2 572 666 889 180 (309 211) 2 609 564

Na dzień 31 grudnia 2015 roku Działalność kontynuowana
  Segment detaliczny Segment korporacyjny i inwestycyjny Centrum transferowe Działalność ogółem Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA
Aktywa 140 811 660 111 565 843 13 614 239 265 991 742
Aktywa niealokowane - - - 948 177
Suma aktywów 140 811 660 111 565 843 13 614 239 266 939 919
Zobowiązania 150 189 893 63 454 513 22 972 731 236 617 137
Zobowiązania niealokowane - - - 57 869
Suma zobowiązań 150 189 893 63 454 513 22 972 731 236 675 006

Za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku Działalność kontynuowana
  Segmentdetaliczny Segmentkorporacyjny i inwestycyjny Centrum transferowe Działalność ogółem Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA
Wynik z tytułu odsetek 6 254 818 1 122 952 145 161 7 522 931
Wynik z tytułu prowizji i opłat 2 215 021 720 564 (2 079) 2 933 506
Wynik pozostały 230 527 502 850 (43 250) 690 127
Wynik na operacjach finansowych 8 438 233 733 (16 933) 225 238
Wynik z pozycji wymiany 161 740 100 374 (26 317) 235 797
Przychody z tytułu dywidend - 6 511 - 6 511
Pozostałe przychody i koszty operacyjne netto 34 285 188 296 - 222 581
Przychody/koszty na rzecz klientów wewnętrznych 26 064 (26 064) - -
Wynik z tytułu odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości i rezerw (1 185 795) (712 875) - (1 898 670)
Ogólne koszty administracyjne*, w tym: (4 137 148) (1 107 993) - (5 245 141)
amortyzacja (609 341) (137 823) - (747 164)
Udział w zyskach (stratach) jednostek stowarzyszonychi wspólnych przedsięwzięciach - - - 31 810
Wynik segmentu brutto 3 377 423 525 498 99 832 4 034 563
Podatek dochodowy (obciążenie podatkowe) - - - (791 747)
Zyski i straty udziałowców niesprawujących kontroli - - - (11 306)
Zysk netto przypadający na akcjonariuszy jednostki dominującej  3 377 423 525 498 99 832 3 254 122

*Od danych za 2015 roku zmiana metodologii alokacji kosztów. Dane za 2014 rok doprowadzone do porównywalności, tj. przeliczone wg nowej metodologii.

Na dzień 31 grudnia 2014 roku Działalność kontynuowana
  Segment detaliczny Segment korporacyjny i inwestycyjny Centrum transferowe Działalność ogółem Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA
Aktywa 134 683 184 101 519 005 11 515 913 247 718 102
Aktywa niealokowane - - - 982 487
Suma aktywów 134 683 184 101 519 005 11 515 913 248 700 589
Zobowiązania 141 576 058 57 145 886 22 316 594 221 038 538
Zobowiązania niealokowane - - - 46 500
Suma zobowiązań 141 576 058 57 145 886 22 316 594 221 085 038

Informacja o obszarach geograficznych

Jako uzupełniający, Grupa PKO Banku Polskiego SA stosuje podział na obszary geograficzne. Działalność Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA prowadzona jest na terenie Rzeczypospolitej Polskiej oraz na terenie Ukrainy przez Grupę Kapitałową KREDOBANK SA, "Inter-Risk Ukraina" Spółkę z dodatkową odpowiedzialnością i Finansową Kompanię "Prywatne Inwestycje" Sp. z o.o., jak również na terenie Szwecji przez spółki zależne: PKO Finance AB oraz PKO Leasing Sverige AB oraz Oddział w Niemczech przez oddział korporacyjny PKO Banku Polskiego SA (PKO Bank Polski Niederlassung Deutschland). Dla celów prezentacyjnych wyniki spółek prowadzących działalność na terenie Szwecji oraz wyniki oddziału działającego na terenie Niemiec, które z punktu widzenia skali działalności Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA nie są znaczące, ujęto w segmencie Polska.

Za rok zakończony dnia 31 grudnia 2015 roku Polska Ukraina Razem
Wynik z tytułu odsetek 6 926 013 102 582 7 028 595
Wynik z tytułu prowizji i opłat 2 807 961 42 667 2 850 628
Wynik pozostały 832 557 (46 957) 785 600
Ogólne koszty administracyjne (5 935 783) (100 487) (6 036 270)
Wynik z tytułu odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości i rezerw (1 439 935) (35 983) (1 475 918)
Udział w zyskach (stratach) jednostek stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach - - 38 115
Wynik brutto 3 190 813 (38 178) 3 190 750
Podatek dochodowy (obciążenie podatkowe) - - (589 497)
Zyski i straty udziałowców niesprawujących kontroli - - (8 311)
Zysk/strata netto przypadający na akcjonariuszy jednostki dominującej  3 190 813 (38 178) 2 609 564

Na dzień 31 grudnia 2015 roku Polska Ukraina Razem
Aktywa, w tym: 265 572 205 1 367 714 266 939 919
niefinansowe aktywa trwałe 6 388 189 65 928 6 454 117
aktywa z tytułu odroczonego podatku oraz należność z tytułu bieżącego podatku dochodowego 936 113 12 064 948 177
Zobowiązania 235 382 254 1 292 752 236 675 006

Za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku Polska Ukraina Razem
Wynik z tytułu odsetek 7 457 960 64 971 7 522 931
Wynik z tytułu prowizji i opłat 2 881 882 51 624 2 933 506
Wynik pozostały 765 991 (75 864) 690 127
Ogólne koszty administracyjne (5 128 226) (116 915) (5 245 141)
Wynik z tytułu odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości i rezerw (1 824 026) (74 644) (1 898 670)
Udział w zyskach (stratach) jednostek stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach - - 31 810
Wynik brutto 4 153 581 (150 828) 4 034 563
Podatek dochodowy (obciążenie podatkowe) - - (791 747)
Zyski i straty udziałowców niesprawujących kontroli - - (11 306)
Zysk/strata netto przypadający na akcjonariuszy jednostki dominującej  4 153 581 (150 828) 3 254 122

Na dzień 31 grudnia 2014 roku Polska Ukraina Razem
Aktywa, w tym: 247 272 349 1 428 240 248 700 589
niefinansowe aktywa trwałe* 6 086 703 85 069 6 171 772
aktywa z tytułu odroczonego podatku oraz należność z tytułu bieżącego podatku dochodowego 959 110 23 377 982 487
Zobowiązania 219 733 533 1 351 505 221 085 038

*Dane za 2014 rok doprowadzone do porównywalności. Zmiana prezentacyjna polegająca na uwzględnieniu zapasów w niefinansowych aktywach.