Segment korporacyjny i inwestycyjny

W 2015 roku PKO Bank Polski SA podobnie jak w okresach poprzednich oparł rozwój biznesu korporacyjnego na budowaniu stabilnych relacji z klientami dzięki wysokiej jakości usług, partnerskich zasadach współpracy oraz wyspecjalizowanym kompetencjom sieci sprzedaży. Finansowanie zarówno bieżącej działalności firm (poprzez kredyty obrotowe) jak i otwartość na udział w realizacji ich przedsięwzięć przyszłych (poprzez kredyty inwestycyjne), a także wsparcie w realizacji projektów samorządowych, stanowią niezmiennie główne priorytety segmentu korporacyjnego i inwestycyjnego Banku.

Bank analizując oczekiwania rynku i wychodząc naprzeciw oczekiwaniom klientów dostosowywał swoją ofertę produktów i usług, tak aby sprostać rosnącej presji konkurencji. W efekcie konsekwentnie rozwijano bogatą gamę produktów transakcyjnych i mitygujących ryzyka finansowe (płynności, rozliczeniowe, stopy procentowej, kursów walutowych i zmian cen na rynkach towarowych).

W 2015 roku segment korporacyjny i inwestycyjny działał w nowej strukturze opierającej się na większej specjalizacji. Podział na takie branże jak: energetyka, paliwa, nowe technologie, budownictwo i finansowanie nieruchomości, rolnictwo i przemysł spożywczy, przemysł ciężki i wydobywczy oraz produkcja i handel ułatwił oferowanie produktów zgodnie z konkretnymi potrzebami i specyfiką działania poszczególnych branż przemysłu.

W omawianym okresie PKO Bank Polski SA, dzięki podpisaniu umów na obsługę budżetów kolejnych metropolii, umocnił pozycję w zakresie obsługi klientów sektora samorządowego. Bank obsługuje obecnie budżety województw: mazowieckiego, wielkopolskiego, zachodniopomorskiego, lubelskiego i kujawsko-pomorskiego. Klientami Banku jest osiem miast wojewódzkich: Kraków, Katowice, Wrocław, Szczecin, Poznań, Rzeszów, Zielona Góra i Gorzów Wielkopolski. PKO Bank Polski SA oferuje kompleksową obsługę budżetów miast i powiązanych z nimi jednostek budżetowych. Poza prowadzeniem rachunków oraz realizacją operacji bankowych, usługi obejmują m.in. kompleksową obsługę kart płatniczych, płatności masowych, autoryzację transakcji w terminalach POS oraz udostępnienie opłatomatów (samoobsługowych urządzeń umożliwiających opłacenie podatków lub opłat za wydanie prawa jazdy czy dowodu osobistego). Ponadto Bank pomaga samorządom znaleźć najlepsze i najbardziej optymalne rozwiązania związane z finansowaniem inwestycji. W ostatnich latach uczestniczył w wielu samorządowych projektach inwestycyjnych o niestandardowym charakterze, m.in. pierwszego w Polsce Afrykarium-Oceanarium we Wrocławiu, szybkiego tramwaju w Szczecinie czy nowoczesnej spalarni odpadów w Poznaniu, która ma być oddana do użytku w 2016 roku.

Rok 2015 to również okres umocnienia pozycji Banku w zakresie finasowania podmiotów sektora publicznego. Zgodnie z umową podpisaną z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, PKO Bank Polski SA będzie odpowiedzialny za prowadzenie i obsługę rachunków skonsolidowanych ZUS, Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz Funduszu Emerytur Pomostowych przez kolejne cztery lata. Dobrze zbudowana infrastruktura rozliczeń międzynarodowych Banku posłuży z kolei do realizacji zagranicznych wypłat rent i emerytur z ZUS.

Na koniec grudnia 2015 roku w segmencie obsługiwano blisko 14,2 tys. klientów, w tym 0,9 tys. klientów strategicznych oraz ponad 4,0 tys. jednostek samorządowych i instytucji rządowych szczebla centralnego wraz z jednostkami okołobudżetowymi i powiązanymi. Bank w oparciu o nowo pozyskane kompetencje prowadził również obsługę blisko 0,7 tys. podmiotów powiązanych i zależnych od jednostek macierzystych posiadających siedzibę poza granicami kraju.

Działalność kredytowa i finansowanie strukturalne

Według stanu na koniec 31 grudnia 2015 roku kredyty korporacyjne brutto wyniosły 46,8 mld PLN i od początku roku ich stan zwiększył się o 0,5 mld PLN, a łączne finansowanie klientów korporacyjnych, z uwzględnieniem wyemitowanych obligacji wyniosło blisko 60 mld PLN, co oznacza wzrost od początku roku o 0,6 mld PLN (tj. o 1,0%).

Finansowanie klientów korporacyjnych (w mln PLN)

W ramach największych transakcji kredytowych dokonanych w 2015 roku Bank udzielił finansowania w formie kredytów inwestycyjnych i obrotowych podmiotom z branży energetycznej, finansowej oraz jednostkom sektora finansów publicznych. Jednostkowe wartości największych transakcji wynosiły od 50 mln PLN do 1 mld PLN.

Elementem standardowej oferty Banku jest finansowanie dużych przedsięwzięć inwestycyjnych w formie kredytów a także w formie organizacji emisji papierów wartościowych, w przeważającej części z gwarancją nabycia przez Bank.

W 2015 roku Bank uczestniczył w podpisaniu 15 umów w formie konsorcjum bankowego, gdzie łączna wartość linii kredytowych przekroczyła 28 mld PLN a udział Banku wyniósł 5,2 mld PLN. Ponadto w ramach finansowania podmiotów powiązanych bezpośrednio z Bankiem zawarł 3 umowy gwarancji bankowej opiewające łącznie na blisko 370 mln PLN, umowę kredytu na kwotę 0,9 mld PLN oraz aneks do umowy zwiększający kwotę udostępnionego kredytu o 0,3 mld PLN do kwoty 0,9 mld PLN. Transakcje z podmiotami powiązanymi zostały zawarte na warunkach rynkowych.

W ramach działań związanych z organizacją emisji papierów wartościowych, Bank podpisał 13 umów otwierających programy emisji obligacji korporacyjnych bez gwarancji zamknięcia o łącznej wartości 2,3 mld PLN, 5 umów emisji obligacji z gwarancją zamknięcia emisji w łącznej kwocie 0,3 mld PLN oraz 2 umowy w formie konsorcjum bankowego otwierające program emisji obligacji o łącznej wartości 7,5 mld PLN, gdzie udział Banku przekroczył 2,5 mld PLN.

PKO Bank Polski SA jako jeden z największych organizatorów emisji obligacji korporacyjnych, zajął na koniec 2015 roku drugie miejsce pod względem wartości uplasowanych obligacji o zapadalności powyżej 1 roku oraz trzecie miejsce w przypadku obligacji krótkoterminowych. Bank m.in.:

• współorganizował program emisji obligacji dla spółki Enea SA na kwotę 5 mld PLN (rola Banku: Organizator, Sub-Agent ds. Płatności, Sub-Depozytariusz, Dealer, Agent Techniczny), plasując w 2015 roku samodzielnie obligacje w kwocie 500 mln PLN, a wspólnie z innymi bankami w kwocie 1 mld PLN,
• zorganizował samodzielnie program emisji obligacji Gdańskiego Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej SA w kwocie 120 mln PLN,
• przeprowadził, wraz z innymi bankami, emisję obligacji Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie SA w kwocie 125 mln PLN, pełniąc funkcję Sub-Depozytariusza, Sub-Agenta ds. Płatności oraz Dealera,
• współuczestniczył w programie emisji obligacji krótkoterminowych dla Eurocash SA na kwotę 500 mln, pełniąc funkcje: Współorganizatora, Agenta Emisji, Agenta ds. Płatności, Depozytariusza oraz Dealera,
• współorganizował program emisji obligacji dla TAURON Polska Energia SA na kwotę 6,27 mld PLN (rola Banku: Organizator, Sub-Agent ds. Płatności, Sub-Depozytariusz, Gwarant).

Bank ściśle współpracuje z jednostkami samorządu terytorialnego i finansuje przedsięwzięcia inwestycyjne służące społeczności lokalnej. W 2015 roku PKO Bank Polski SA utrzymał pozycję lidera w organizacji i obsłudze emisji obligacji komunalnych, m.in.:

• zorganizował 150 spośród ok. 250 emisji przeprowadzonych przez samorządy w roku ubiegłym, w tym emisje dla Miasta Siedlce (106 mln PLN), Województwa Lubelskiego (50 mln PLN) i Miasta Kalisza (45 mln PLN),
• przeprowadził emisje obligacji komunalnych na kwotę 770 mln PLN co dało pozycję lidera i 33% udział w rynku.

Wartość zadłużenia z tytułu obligacji komunalnych wyemitowanych za pośrednictwem PKO Banku Polskiego SA wyniosła ok. 8,5 mld PLN, co stanowiło 42% rynku.

Działalność depozytowa i bankowość transakcyjna

Poziom wolumenu depozytów klientów korporacyjnych na koniec 2015 roku wyniósł 42,9 mld PLN i był wyższy niż w analogicznym okresie roku ubiegłego o 12,0 mld PLN. Głównym czynnikiem wzrostu bazy depozytowej jest silna pozycja Banku w zakresie oferty produktowej, co przekłada się na powiększanie wolumenu depozytów zarówno bieżących, jak i terminowych.

Depozyty klientów korporacyjnych (w mln PLN)

PKO Bank Polski SA stale podnosi jakość świadczonych usług w zakresie bankowości transakcyjnej. W 2015 roku rozwijano usługi dedykowane podmiotom charakteryzującym się rozbudowaną strukturą organizacyjną (np. grupy kapitałowe), umożliwiając klientom korzystanie z różnego rodzaju produktów i usługi ułatwiających rozliczanie transakcji z partnerami krajowymi i zagranicznymi.

W ramach świadczenia usług elektronicznych przez Bank PKO Bank Polski SA dla Klientów, wiodącym produktem segmentu bankowości korporacyjnej jest system bankowości elektronicznej iPKO biznes. W 2015 roku, aplikacja iPKO biznes została rozszerzona o nowe funkcjonalności poprawiające komfort jej użytkowania, w tym między innymi uproszczono i przeprojektowano możliwości dokonywania kluczowych operacji w serwisie tak, aby były jeszcze bardziej przyjazne i intuicyjne. Obecnie, aplikacja iPKO biznes pozwala klientom na monitorowanie i zarządzanie rachunkami, kartami płatniczymi i kredytami oraz na składanie zleceń wszelkiego rodzaju przelewów.

Liczba klientów z dostępem iPKO biznes (w tys. szty.)

Instytucje finansowe

W ramach systemu międzynarodowych rozliczeń Bank współpracuje z instytucjami finansowymi i należy do czołówki banków polskich pod względem liczby rozliczanych płatności zagranicznych przesyłanych na rzecz polskich beneficjentów. W roku 2015 w ramach bieżącej działalności pozyskano nowych Klientów i zawarto szereg umów ramowych z krajowymi i zagranicznymi instytucjami finansowymi, w tym bankami. Na bazie tych umów Bank oferował Klientom nowoczesne produkty wspierające zarządzanie środkami finansowymi z wykorzystaniem szerokiej gamy produktów clearingowych oraz produktów lokacyjnych, skarbowych i zabezpieczających ryzyko.

Działalność maklerska

Dom Maklerski PKO Banku Polskiego SA (DM, Biuro) pełni wiodącą rolę na rynku akcji i obligacji jest liderem pod względem liczby i wartości transakcji zrealizowanych na rynku kapitałowym. W 2015 roku udział DM w obrotach (biorąc pod uwagę transakcje sesyjne, pakietowe oraz inne) wynosił 9,1% co przekłada się na II pozycję na rynku, natomiast I pozycję na rynku zagwarantowały DM wysokie obroty na rynku obligacji (powyżej 50%) i opcji (blisko 30%).

DM PKO Banku Polskiego SA jest jednym z najaktywniejszych uczestników na rynku IPO i SPO. W minionym roku 2015 DM uczestniczył w organizacji emisji na rynku pierwotnym trzech spółek: Wirtualna Polska Holding SA, Atal SA oraz PEKABEX SA. Wartość transakcji przekroczyła 0,5 mld PLN. Jeśli chodzi o transakcje na rynku wtórnym warto podkreślić udział DM w organizacji ofert publicznych spółek: Rafako SA, Globe Trade Centre SA oraz Pfleiderer Grajewo SA.

W zakresie aktywności Biura w obszarze Corporate Finance należy odnotować udział Biura w transakcji nabycia udziałów spółki Advanced World Transport B.V. przez PKP Cargo, udział w konsorcjum dystrybuującym obligacje spółek Ghelamco Invest Sp. z o.o. oraz KRUK SA. Dodatkowo w 2015 roku brał udział w transakcjach ABB (przyspieszonej budowy księgi popytu) Banku Millennium SA oraz spółki Polenergia SA. Ponadto DM uczestniczył w wezwaniach na akcje spółek: Rovese SA, Echo Investment SA, Infovide-Matrix SA oraz HUTMEN SA, brał udział w konsorcjum sprzedaży akcji spółek : Private Equity Managers, Idea Bank, Vivid Games, Vind Mobile, Lokum Deweloper, Krynica Vitamin.

Udział DM PKO Baku Polskiego SA w obrotach na rynku wtórnym akcji

DM systematycznie rozszerza ofertę produktową w oparciu o najnowocześniejsze rozwiązania technologiczne. W ubiegłym roku Biuro zaproponowało nową jakość inwestowania na rynkach zagranicznych. Klienci mają możliwość inwestowania w papiery wartościowe w PLN i walutach obcych na 18 największych światowych giełdach papierów wartościowych. Sieć sprzedaży Biura to ponad 1100 Punktów Usług Maklerskich zlokalizowanych w oddziałach Banku oraz ponad 30 Punktów Obsługi Klienta. DM prowadzi ponad 350 tys. rachunków papierów wartościowych (inwestycyjnych i rejestrowych).

Produkty skarbowe

Wiedza, doświadczenie oraz aktywność Banku na rynkach finansowych pozwala na zaoferowanie klientom instytucjonalnym Banku szerokiej oferty produktów skarbowych dostosowanej do potrzeb wynikających z bieżącej działalności operacyjnej jak i tych związanych z zabezpieczeniem ryzyka finansowego. Dodatkowym atutem Banku w tym obszarze działalności jest rozległa sieć specjalistów oraz dostęp do najnowocześniejszej platformy internetowej iPKO dealer.

Największy udział w sprzedaży produktów skarbowych stanowią transakcje wymiany walut SPOT. Dobre rezultaty uzyskuje Bank w zakresie sprzedaży instrumentów pochodnych, takich jak forwardy, opcje, IRS, CIRS czy commodity.

W grudniu 2014 roku Bank zakończył prace związane z wdrożeniem nowego systemu autodealingowego, łączącego sieć oddziałów z centralą Banku. W omawianym okresie Klienci Banku uzyskali dostęp do takich funkcjonalności jak: zlecenia limitowane order, serie transakcji fx, dostępu do iPKO dealera za pośrednictwem urządzeń mobilnych, dostępu do wiadomości rynkowych.

Rynek międzybankowy

Bank jest Dealerem Skarbowych Papierów Wartościowych i Dealerem Rynku Pieniężnego, pełni funkcję market makera na krajowym rynku stopy procentowej i walutowym. W konkursie na wybór Dealera Skarbowych Papierów Wartościowych na rok 2015 Bank zajął czwarte miejsce i trzecie w konkursie na wybór Dealera Rynku Pieniężnego.

Bank posiada znaczący portfel papierów wartościowych, który jest finansowany z nadwyżek depozytowych. Portfel pełni funkcje związane z zarządzaniem bieżącą płynnością Banku oraz funkcję portfela inwestycyjnego. Przeważającą cześć portfela stanowią Skarbowe Papiery Wartościowe.

W minionym roku Bank wyemitował trzy serie obligacji własnych przeznaczonych dla nabywców na rynku krajowym denominowanych w PLN i jedną serię denominowaną w EUR. Na koniec roku wartość zadłużenia z tego tytułu wyniosła 800 mln PLN i 200 mln EUR.

W połowie 2015 roku Bank rozpoczął rozliczanie transakcji IRS za pośrednictwem clearing brokera LCH Clearnet. Począwszy od lipca wszystkie transakcje międzybankowe IRS i FRA w PLN były rozliczane przez tę izbę jak również niektóre transakcje IRS w EUR. Od listopada Bank, jako uczestnik bezpośredni izby rozpoczął rozliczanie transakcji IRS i FRA w PLN za pośrednictwem KDPW_CCP.

Usługi powiernicze

PKO Bank Polski SA jest bezpośrednim uczestnikiem Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych oraz Rejestru Papierów Wartościowych (NBP), jest członkiem Rady Banków Depozytariuszy i Rady ds. Nieskarbowych Papierów Dłużnych przy Związku Banków Polskich. Bank prowadzi rachunki papierów wartościowych i obsługuje transakcje na rynkach krajowych i zagranicznych, a także świadczy usługi powiernicze i pełni funkcję depozytariusza dla funduszy emerytalnych i inwestycyjnych. Bank jest aktywnym uczestnikiem prac związanych z tworzeniem regulacji i standardów rynkowych.

Na koniec 2015 roku w ramach usługi powiernictwa papierów wartościowych Bank prowadził ponad 1,9 tys. rachunków papierów wartościowych, a wartość przechowywanych w ramach usługi powiernictwa aktywów Klientów wzrosła o blisko 5% w stosunku do 2014 roku, do 65,5 mld PLN na koniec 2015 roku.

Sieć sprzedaży

Sieć sprzedaży segmentu korporacyjnego i inwestycyjnego obejmuje siedem Makroregionów Korporacyjnych obejmujących 32 Regionalne Centra Korporacyjne. W roku 2015 Bank kontynuował z powodzeniem wdrażanie strategicznego programu rozwoju sprzedaży korporacyjnej opartego o nowoczesne mechanizmy planowania rozwoju relacji z klientami, współdziałania w budowie strategii finansowych i obsługi.

Dane operacyjne segmentu korporacyjnego

Zgodnie z zapowiedzianą ekspansją Banku na rynki zagraniczne, w 2015 roku uruchomiono pierwszą placówkę korporacyjną PKO Banku Polskiego SA w Niemczech. Oferta produktowa obejmuje szeroką paletę usług i produktów dla klientów korporacyjnych: bankowość transakcyjną (w tym międzynarodowy cash pooling), bankowość elektroniczną, produkty skarbowe, trade finance oraz kredyty korporacyjne. Wybór kierunku ekspansji zagranicznej związany jest integralnie z dużą aktywnością klientów instytucjonalnych Banku na rynku niemieckim, skalą wzajemnej wymiany handlowej i realizowanymi inwestycjami. W oparciu o silne relacje z większością wiodących, polskich grup kapitałowych, Bank udziela wsparcia ich działalności oraz inwestycji za granicą, tym samym efektywnie uczestniczy w rozwoju międzynarodowej ekspansji swoich klientów.