Na sytuację finansową i organizacyjną Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA w 2015 roku miały wpływ m.in.:
| Opis regulacji | Wpływ na wyniki Grupy Kapitałowej | |
| Niski poziom podstawowych stóp procentowych | uchwała Rady Polityki Pieniężnej nr 1/2015 RPP (Dz.Urz. NBP 2015, poz. 2) obniżająca od 5 marca 2015 roku podstawowe stopy procentowe, w tym poziom stopy referencyjnej do 1,5% a oprocentowanie kredytu lombardowego do 2,5% | silny wpływ na poziom wyniku odsetkowego |
| Wyższe obciążenia banków na rzecz BFG | uchwały Rady Bankowego Funduszu Gwarancyjnego istotnie podwyższające na 2015 rok obciążenia banków na rzecz systemu gwarantowania depozytów bankowych (rozliczane liniowo), w tym: - uchwała nr 28/104 podwyższająca wskaźnik do obliczania opłaty rocznej (z 0,100% do 0,189%); - nr 29/2014 podwyższająca wskaźnik do obliczania opłaty ostrożnościowej (z 0,037% do 0,050%). |
silny wpływ na poziom kosztów działania banków |
| Wymogi ostrożnościowe | rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 575/2013 w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, standardy techniczne EBA oraz zalecenia KNF dotyczące bazy kapitałowej, w tym poziom wymogu pokrycia płynności w wysokości 60% | baza kapitałowa banków, nadzorcze normy ostrożnościowe, działalność biznesowa banków, koszty wdrożenia |
| Obniżenie dochodów z obsługi kart | nowelizacja ustawy o usługach płatniczych (Dz.U. z 2014 roku, poz.1916. obniżająca od 29 stycznia 2015 roku stawki interchange: do 0,2% wartości transakcji dokonanych kartą debetową i 0,3% dla kart kredytowych | znaczący wpływ na poziom przychodów pozaodsetkowych |
| Dodatkowy wymóg przy udzielaniu kredytów mieszkaniowych | rekomendacja S dotycząca ekspozycji kredytowych zabezpieczonych hipotecznie (Dz.Urz KNF nr 23/2013 poz. 23) zwiększająca od 1 stycznia 2015 roku wymóg dotyczący wkładu własnego z 5% do 10% | poziom akcji kredytowej dochody odsetkowe oraz z tytułu prowizji i opłat |
| Program Mieszkanie dla Młodych | nowelizacja ustawy o pomocy państwa w nabyciu mieszkania przez ludzi młodych (Dz.U. z 2015 roku, poz. 1194), od 1 września 2015 roku rozszerzająca grono osób mogących korzystać z wsparcia programu MDM oraz zasady wsparcia | poziom akcji kredytowej, dochody odsetkowe oraz z tytułu prowizji i opłat |
| Większy dostęp do upadłości konsumenckiej | nowelizacja ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz.U. z 2014 roku poz. 1306) liberalizująca od 1 stycznia 2015 roku zasady upadłości konsumenckiej | wpływ na poziomu ryzyka kredytowego |
| Wsparcie dla emisji obligacji nieskarbowych | ustawa o obligacjach (Dz.U. z 2015 roku, poz. 238) wprowadzająca od 1 lipca 2015 roku rozwiązania wspierające rozwój rynku długoterminowych nieskarbowych papierów dłużnych, jako źródła dodatkowego wobec kredytów bankowych, źródła pozyskania kapitału poprzez przedsiębiorstwa i jednostki samorządu terytorialnego | aktywność na rynku emisji obligacji korporacyjnych i municypalnych, jako alternatywnego źródła finansowania działalności przedsiębiorstw i jst wobec kredytów korporacyjnych |
| Dobre praktyki w zakresie zarządzania ryzykiem płynności | rekomendacja P dotycząca zarządzania ryzykiem płynności finansowej banków (Dz.Urz. KNF z 2015 roku, poz.14 ), która określa dostosowanie banków do końca 2015 roku. | wzrost kosztów działania banków; pomiar i zarządzanie ryzykiem płynności |
| Uruchomienie środków FOŚG | uchwała nr 87/DGD/2015 Zarządu BFG zobowiązująca banki zobowiązująca banki do wpłaty do 30 listopada 2015 roku kwot na wypłaty środków gwarantowanych deponentom upadłego banku, w związku z upadłością Spółdzielczego Banku Rzemiosła i Rolnictwa w Wołominie. | koszty |
| Obciążenie banków na rzecz Funduszu Wsparcia Kredytobiorców | Ustawa z dnia 9 października 2015 roku (Dz.U. z 2015 roku, poz. 1925) o wsparciu kredytobiorców znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej, obliguje kredytodawców do wpłaty na rzecz FWK środków proporcjonalnie do wielkości posiadanego portfela kredytów mieszkaniowych dla gospodarstw domowych, których opóźnienie w spłacie kapitału i odsetek przekracza 90 dni. Łączny wkład banków w finansowanie FWK wyniesie 600 mln PLN. | silny wpływ na poziom kosztów działania banków |
| Domiar kapitałowy KNF | Indywidualne zalecenie KNF dla banków posiadających znaczne zaangażowanie w kredyty hipoteczne w walutach obcych. | wzrost wymogów kapitałowych, zabezpieczenie ryzyka związanego z portfelem walutowych kredytów hipotecznych |
| Bankowy Tytuł Egzekucyjny | zmiana ustawy Prawo Bankowe (Dz.U. z 2015 roku poz.1854) uchylająca od 27 listopada 2015 roku uprawnienia banków do wystawiania bankowego tytułu egzekucyjnego. | wzrost kosztów działania banków, w tym związanych z zabezpieczeniem wierzytelności, postępowaniami sądowymi, zmianą procedur i funkcjonalności systemów IT |
| Ograniczenia działalności OFE | ustawa dotycząca zmian w zasadach wypłaty emerytur ze środków OFE (Dz.U. z 2013 roku, poz. 1717), w tym od 1 stycznia 2015 roku: umożliwiająca wzrost zaangażowania OFE w akcje spółek notowanych za granicą (z 10% do 20%), ograniczająca zaangażowanie OFE w akcje spółek krajowych (z 75% do 55%) | działalność operacyjna funduszy emerytalnych; zasada „suwaka” wpływająca na spadek aktywów OFE, spadek wyników finansowych PTE |
| Możliwość odliczenia 50% VAT od paliw dla samochodów osobowych | wygaśnięcie art. 12 ustawy z 7 lutego 2014 roku o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2014 r. poz. 312) skutkująca prawem odliczenia 50% kwoty VAT od zakupionego paliwa w przypadku samochodów osobowych wykorzystywanych dla celów prywatnych i służbowych | wspieranie rozwoju leasingu pojazdów |
| Zmiany w zasadach prowadzenia działalności ubezpieczeniowej | pakiet Solvency II dotyczący działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, w tym w zakresie wyceny rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, systemu zarządzania ryzykiem i obowiązków informacyjnych (Dz. Urz. UE L 335 z 17 grudnia 2009 roku); zmiany w ustawie o działalność ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Dz.U. z 2015 roku, poz. 1844) obowiązujące od 2016 roku. | koszty dostosowawcze zakładów ubezpieczeniowych, przygotowanie do zmiany w zakresie norm kapitałowych i wymogów ostrożnościowych |
| Zmienione zasady dystrybucji ubezpieczeń | uchwała Komisji Nadzoru Finansowego nr 183/2014 w sprawie rekomendacji U dotyczącej bancassurance (Dz. Urz. KNF poz. 12 z 2014 roku) oraz uchwała Nr 184/2014 Komisji Nadzoru Finansowego (Dz. Urz. KNF poz. 13) dotycząca m.in. dystrybucji ubezpieczeń, pośrednictwa ubezpieczeniowego oraz wynagrodzeń | model biznesowy dotyczący bancassurance, zarządzanie ryzykiem, poziom przychodów z działalności oraz kosztów działania banków i zakładów ubezpieczeń |
Na działalność Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA oddziaływały następujące nowe rozwiązania prawne wprowadzone na Ukrainie (na którym funkcjonuje m.in. spółka zależna KREDOBANK), w tym:
- ustawa 424-VIII/2014 wprowadzająca od 15 maja 2015 roku ograniczenia w zakresie przedterminowej wypłaty środków z lokat terminowych,
- ustawa 629-VIII/2015 dotycząca systemu gwarantowania depozytów bankowych,
- uchwała 820/2015 Zarządu NBU wprowadzająca od 31 grudnia 2014 roku zmiany dotyczące tworzenia przez banki rezerwy obowiązkowej (6,5% dla depozytów bieżących w UAH i walutach obcych, 3% dla lokat terminowych),
- uchwała 859/2014 Zarządu NBU przedłużająca do 1 stycznia 2019 roku niestosowanie sankcji wobec banków nieprzestrzegających wymogów nadzorczych na skutek dewaluacji UAH, aneksji Krymu i działań wojennych w obwodzie donieckim i ługańskim oraz określająca związane z tym szczególne zasady prowadzenia działalności bankowej,
- uchwała nr 860/2014 zaostrzająca od 1 stycznia 2015 roku wymogi wobec banków korzystających z kredytów stabilizacyjnych, oprocentowanie kredytów stabilizacyjnych ustalono na poziomie stopy dyskontowej plus 1,5 p.p.,
- uchwała 867/2014 zobowiązująca banki do zorganizowania systemu zarządzania ryzykiem (obowiązuje od 31 grudnia 2014 roku),
- uchwała nr 22/2015 Zarządu NBU umożliwiająca od 17 stycznia 2015 roku przedterminową spłatę kredytów walutowych przez nierezydentów,
- uchwały nr 81, 154, 557 i 627 z 2015 roku Zarządu NBU podwyższające stopę dyskontową NBU odpowiednio od 6 lutego 2015 roku o 5,5 p.p. do 19,5%, a od 4 marca 2015 roku o 10,5 p.p. do 30%; od 28 sierpnia 2015 roku obniżająca stopę dyskontową o 3 p. do 27%, a od 25 września o 5 p.p. do 22%,
- uchwały nr 124, 129, 248, 354, 551, 581, 657 i 863 z 2015 roku Zarządu NBU wprowadzające szereg zmian w zakresie realizacji transakcji na rynku pieniężno-kredytowym i walutowym,
- uchwały nr 160 i 354 z 2015 roku Zarządu NBU wprowadzająca szereg zmian w zakresie transakcji na rynku pieniężnym i ograniczeń na rynku walutowym, w tym zakaz udzielania kredytów w UAH, gdy zabezpieczeniem są prawa majątkowe do środków w walutach obcych,
- uchwała 313/2015 Zarządu NBU określająca terminy spełnienia przez banki wymogów adekwatności kapitałowej, w tym nie mniej niż 5% do 1 lutego 2016 roku,
- uchwała 417/2015 Zarządu NBU nakładająca na banki dodatkowe obowiązki informacyjne dotyczące klientów i realizowanych przez nich transakcji,
- uchwała 424/2015 Zarządu NBU uniemożliwiająca przedterminową wypłatę środków z lokat terminowych,
- uchwała 540/2015 Zarządu NBU zobowiązująca banki do raportowania wg międzynarodowych standardów rachunkowości od I kwartału 2016 roku,
- uchwała nr 615/2015 Zarządu NBU dotycząca refinansowania kredytów oraz przyjmowania zabezpieczeń, w tym w walutach obcych.
Rozwiązania regulacyjne, które będą miały wpływ na sytuację finansową banków i ich grup kapitałowych w Polsce w perspektywie kolejnych kwartałów to m.in.:
- ustawa o podatku od niektórych instytucji finansowych (Dz.U. 2016 roku poz. 68) określająca od lutego 2016 roku opodatkowanie wartości aktywów m.in. banków i zakładów ubezpieczeń, co będzie miało istotny wpływ na ich wyniki finansowe i rentowność banków i zakładów ubezpieczeń,
- rozporządzenie CRR wprowadzające od 1 stycznia 2016 roku m.in. zmianę zasad ustalania funduszy własnych oraz wzrost limitu wymogu pokrycia wskaźnika LCR o 10 p.p. do o 70%,
- ustawa o nadzorze makroostrożnościowym przewidująca zwiększenie od 1 stycznia 2016 roku o 1,25 p.p. minimalnych poziomów współczynników kapitałowych (Tier1 do poziomu 10,25%, TCR do poziomu poziomie 13,25%),
- rekomendacja S Komisji Nadzoru Bankowego zwiększająca od 1 stycznia 2016 roku wymóg dotyczący wkładu własnego z 10% do 15%,
- rekomendacja P Komisji Nadzoru Finansowego zmieniająca od 1 stycznia 2016 roku zasady zarządzania ryzykiem płynności,
- ustawa o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego określająca skrócenie czasu rozpatrywania reklamacji,
- nowelizacja ustawy o nadzorze nad rynkiem kapitałowym, wprowadzająca od 1 stycznia 2016 roku m.in. zmiany w zakresie finansowania działalności KNF m.in. przez domy maklerskie i towarzystwa funduszy inwestycyjnych,
- nowelizacja ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych, wprowadzająca od 1 stycznia 2016 roku m.in. zasady zwiększające bezpieczeństwo polskich listów zastawnych, co będzie mieć wpływ na zdynamizowanie rynku kredytów hipotecznych i listów zastawnych.