Ryzyko stopy procentowej to ryzyko poniesienia straty na pozycjach bilansowych i pozabilansowych Banku wrażliwych na zmiany stóp procentowych, w wyniku zmian stóp procentowych na rynku.
Celem zarządzania ryzykiem stopy procentowej jest ograniczanie ewentualnych strat z tytułu zmian rynkowych stóp procentowych do akceptowalnego poziomu poprzez odpowiednie kształtowanie struktury pozycji bilansowych i pozabilansowych.
W procesie zarządzania ryzykiem stopy procentowej Grupa Kapitałowa w szczególności wykorzystuje miarę wartości zagrożonej (VaR), miarę wrażliwości dochodu odsetkowego, miarę wrażliwości cenowej, testy warunków skrajnych oraz luki przeszacowań. W 2015 roku w PKO Banku Polskim SA wprowadzono metodę historyczną wyznaczania VaR z tytułu ryzyka stopy procentowej.
W Grupie Kapitałowej zostały ustanowione limity i wartości progowe na ryzyko stopy procentowej, m.in. na: wrażliwość cenową, wrażliwość dochodu odsetkowego, limity oraz wartości progowe strat, a także limity instrumentów wrażliwych na zmiany stóp procentowych.
Metody zarządzania ryzykiem stopy procentowej w spółkach zależnych Grupy Kapitałowej określają przepisy wewnętrzne, wprowadzane przez spółki, dla których miary ryzyka stopy procentowej osiągają znaczącą wartość. Przepisy te opracowywane są po zasięgnięciu opinii Banku i z uwzględnieniem rekomendacji kierowanych do spółek przez Bank.
Ekspozycja Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA na ryzyko stopy procentowej na dzień 31 grudnia 2015 oraz 31 grudnia 2014 roku składała się głównie z ekspozycji Banku. Ryzyko stopy procentowej dla USD było w istotny sposób zmieniane przez ekspozycję spółek Grupy Kapitałowej, w której największą rolę odgrywała ekspozycja KREDOBANK SA.
VaR PKO Banku Polskiego SA oraz analiza stress testowa narażenia Grupy na ryzyko stopy procentowej (w tys. PLN)
Nazwa miary wrażliwości | 31.12.2015 | 31.12.2014 |
VaR 10-dniowy przy poziomie ufności 99%* (w tys. PLN) | 271 674 | 282 268 |
Równoległe przesunięcie krzywych stóp procentowych o 200 p.b. (w tys. PLN) (test warunków skrajnych)** | 2 013 781 | 2 380 354 |
* Biorąc pod uwagę charakter prowadzonej działalności pozostałych Spółek Grupy Kapitałowej generujących istotne ryzyko stopy procentowej oraz specyfikę rynku, na którym działają, Grupa Kapitałowa nie wyznacza skonsolidowanej miary wrażliwości VaR. Spółki te wykorzystują własne miary ryzyka do zarządzania ryzykiem stopy procentowej. Miarę VaR 10-dniowy dla stopy procentowej dla głównych walut stosuje KREDOBANK SA. Wartość wskaźnika VaR w KREDOBANK SA na dzień 31 grudnia 2015 roku wyniosła ok. 11 460 tys. PLN, a na dzień 31 grudnia 2014 roku 9 480 tys. PLN
** W tabeli zaprezentowano wartość najbardziej niekorzystnego testu warunków skrajnych spośród scenariuszy: przesunięcie krzywych stóp w poszczególnych walutach o 200 p.b., w górę oraz o 200 p.b. w dół.
Na dzień 31 grudnia 2015 roku wartość zagrożona na stopie procentowej Banku w horyzoncie 10-dniowym (VaR 10-dniowy) wyniosła 271 674 tys. PLN, co stanowiło ok. 1,00% funduszy własnych Banku. Na dzień 31 grudnia 2014 roku miara VaR dla Banku wyniosła 282 268 tys. PLN, co stanowiło ok. 1,13% funduszy własnych Banku (wielkość funduszy wyliczana zgodnie z przepisami dotyczącymi wyliczania łącznego współczynnika kapitałowego).