30. Wartości niematerialne

Istotną wartością niematerialną z punktu widzenia Grupy Kapitałowej są nakłady poniesione na Zintegrowany System Informatyczny (ZSI). Łączna wartość nakładów poniesionych na ZSI w latach 2005–2015 wyniosła 1 185 473 tysięcy PLN. Wartość bilansowa netto ZSI na dzień 31 grudnia 2015 roku wynosiła 717 414 tysięcy PLN (na dzień 31 grudnia 2014 roku wynosiła 735 623 tysiące PLN). Przewidywany okres eksploatacji systemu został określony na 17 lat. Na dzień 31 grudnia 2015 roku pozostały okres użytkowania wynosi 8 lat.

W pozycji „Inne, w tym nakłady” na dzień 31 grudnia 2015 roku było ujęte m.in. prawo do zarządzania funduszem z tytułu nabycia OFE POLSAT w 2015 roku w kwocie 47 296 tysięcy PLN netto (w 2014 roku: w kwocie 50 630 tysięcy PLN netto).

W 2015 roku Grupa Kapitałowa nie wytworzyła patentów i licencji (w 2014 roku wytworzyła patenty i licencje we własnym zakresie w kwocie 1 404 tysiące PLN). W 2015 roku Grupa Kapitałowa poniosła nakłady inwestycyjne związane z nabyciem środków trwałych i wartości niematerialnych w kwocie 787 252 tysięcy PLN (w 2014 roku w kwocie 716 620 tysięcy PLN).

W latach zakończonych odpowiednio dnia 31 grudnia 2015 roku oraz dnia 31 grudnia 2014 roku nie występowały ograniczenia prawa dotyczące tytułu prawnego Grupy Kapitałowej do wartości niematerialnych tytułem zabezpieczenia zobowiązań.

Wartość firmy

Na dzień 31 grudnia 2015 roku Grupa Kapitałowa przeprowadziła obligatoryjne testy na utratę wartości firmy zgodnie z modelami opracowanymi na podstawie wytycznych zawartych w MSR 36 z uwzględnieniem specyfiki poszczególnych aktywów i działalności poszczególnych spółek.

Grupa przeprowadziła obligatoryjny test na utratę wartości firmy powstałej z nabycia Nordea Bank Polska SA, zgodnie z modelem opracowanym na podstawie wytycznych zawartych w MSR 36.         

Test na utratę wartości przeprowadza się poprzez porównanie wartości bilansowej ośrodków wypracowujących środki pieniężne („CGU”) z ich wartością odzyskiwalną.

Wyróżniono dwa CGU, do którego przypisano wartość firmy powstałej z nabycia Nordea Bank Polska SA – detaliczny i korporacyjny.

Wartość odzyskiwalna szacowana jest na podstawie wartości użytkowej CGU. Wartość użytkowa to bieżąca, szacunkowa wartość przyszłych przepływów pieniężnych za okres 10 lat z uwzględnieniem wartości rezydualnej CGU. Wartość rezydualna CGU została skalkulowana poprzez ekstrapolację projekcji przepływów pieniężnych poza okres prognozy, przy zastosowaniu stopy wzrostu przyjętej na poziomie 1,5%. Prognozy przepływów pieniężnych opierają się na założeniach zawartych w planie finansowym dla Banku na 2016 rok. Do dyskontowania przyszłych przepływów pieniężnych zastosowano stopę dyskonta w wysokości 7,6%, uwzględniającą stopę wolną od ryzyka oraz premię za ryzyko.

Test na utratę wartości przeprowadzony na dzień 31 grudnia 2015 roku wykazał nadwyżkę wartości odzyskiwalnej nad wartością bilansową poszczególnych CGU i w związku z tym nie stwierdzono utraty wartości CGU.

Pozostała wartość firmy powstała z tytułu nabycia spółek Nordea Polska dotyczy nabycia spółki „Nordea Polska Towarzystwo Ubezpieczeń” SA (obecnie PKO Życie Towarzystwo Ubezpieczeń SA) oraz nabycia spółki Nordea Finance Polska SA. Wartość ta została przypisana do segmentu korporacyjnego i inwestycyjnego – ośrodkiem wypracowującym środki pieniężne są odpowiednio: cała spółka PKO Życie Towarzystwo Ubezpieczeń SA oraz cała spółka PKO Leasing SA (jako jednostka bezpośrednio nadrzędna, która w ramach połączenia przejęła aktywa spółki Nordea Finance Polska SA).

Test na utratę wartości spółki PKO Życie Towarzystwo Ubezpieczeń SA został opracowany w oparciu o wartość bieżącą oczekiwanych przyszłych przepływów dla PKO Banku Polskiego SA z uwzględnieniem wartości rezydualnej. Przyszłe przepływy pieniężne oszacowano na podstawie przygotowanej przez Spółkę 10-letniej prognozy finansowej.

Test na utratę wartości spółki PKO Leasing SA został przeprowadzony w oparciu o wartość bieżącą oczekiwanych przyszłych przepływów pieniężnych za 5 lat z uwzględnieniem wygaszania działalności po tym okresie, opracowanych na podstawie projekcji finansowych Spółki.

Test na utratę wartości firmy powstałej z nabycia spółki PKO Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych SA został przeprowadzony w oparciu o wartość bieżącą oczekiwanych przyszłych przepływów dla PKO Banku Polskiego SA, przygotowanych przez kierownictwo Spółki na podstawie 3-letniej prognozy finansowej. Test uwzględnia 2 warianty przepływów finansowych: samą dywidendę oraz dywidendę i opłatę dystrybucyjną za sprzedaż jednostek uczestnictwa funduszy PKO Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych SA w sieci PKO Banku Polskiego SA, przy czym w obu przypadkach uwzględniona jest wartość rezydualna.

Test na utratę wartości firmy spółki PKO BP BANKOWY PTE SA został przeprowadzony z wykorzystaniem metody embedded value, według której ustalono wartość użytkową akcji Spółki. Kluczowymi parametrami determinującymi wartość firmy na dzień 31 grudnia 2015 roku były założenia związane z wprowadzoną od 1 lutego 2014 roku reformą systemu emerytalnego, a w szczególności: transfer w dniu 3 lutego 2014 roku 51,5% aktywów OFE do ZUS, dobrowolność kontynuacji odprowadzania części składki emerytalnej do OFE, mechanizm suwaka emerytalnego oraz obniżana opłata od składki. Model posiada horyzont czasowy do 2066 roku.

Test na utratę wartości firmy związanej z aktywami przejętymi od spółki Centrum Finansowe Puławska Sp. z o.o. został przeprowadzony w oparciu o wycenę wartości godziwej przejętej nieruchomości jako ośrodka wypracowującego środki pieniężne, do którego wartość firmy została przypisana.

Wyżej wymienione testy nie wykazały konieczności tworzenia odpisów.

Jednocześnie w 2015 roku, konsekwentnie jak w latach ubiegłych, rozpoznano odpis z tytułu utraty wartości firmy powstałej w wyniku nabycia udziałów spółki Qualia 2 spółką z ograniczoną odpowiedzialnością – Nowy Wilanów Sp. k. w wysokości 1 010 tysięcy PLN., tj. proporcjonalnie do zbytej części ośrodków wypracowujących środki pieniężne, do których wartość firmy została przypisana.